Παχνίδια με τους ήχους -Γράμμα Α
Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 20:52
Μαγγίνα Αικατερίνα
Τελευταία Ενημέρωση στις Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 21:09
Παχνίδια με το Γράμμα Α
Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 20:52
Μαγγίνα Αικατερίνα
Τελευταία Ενημέρωση στις Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 22:00
Σταφύλι
Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 19:56
Μαγγίνα Αικατερίνα
Ονομάζεται έτσι ο καρπός της αμπέλου, ένα από τα θρεπτικότερα και χρησιμότερα φρούτα, που ωριμάζει από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο (στις βορειότερες περιοχές).
 Η λέξη δημιουργήθηκε στα ελληνιστικά χρόνια ως υποκοριστικό του «σταφυλή». Η τελευταία είναι αγνώστου ετύμου και εικάζεται ότι πρόκειται για προελληνικό δάνειο στην ελληνική και συνδέεται με το θέμα σταφ- που βρίσκουμε στη λέξη ασταφίς=σταφίδα. (Μπαμπινιώτης). Παλαιότερες προτάσεις ετυμολογούν τη λέξη «σταφυλή» από τα «στέμφυλα»=πατημένες, πιεσμένες ελιές ή σταφύλια, λέξη με ινδοευρωπαϊκή ρίζα, από την οποία προέρχεται και η λέξη «στόμφος». Η ετυμολογική αυτή πρόταση όμως δεν είναι αρκετά πειστική και παρουσιάζει προβλήματα ερμηνείας.
Τη λέξη «σταφυλή» με την σημασία «καρπός της αμπέλου, τσαμπί» βρίσκουμε ήδη στον Όμηρο και σε πολλούς μεταγενέστερους συγγραφείς (Πλάτων, Θεόφραστος). Η ίδια λέξη χρησιμοποιήθηκε από τον Αριστοτέλη, τον Ιπποκράτη και άλλους στην ανατομία για να δηλώσει τη μικρή σαρκώδη προεξοχή που βρίσκεται στο βάθος του στόματος, στον φάρυγγα., ενώ σταφύλη ονομαζόταν η μολύβδινη άκρη του νήματος της στάθμης.
Στη Νέα Ελληνική για να δηλώσουμε τον καρπό της αμπέλου χρησιμοποιούμε αποκλειστικά τη λέξη σταφύλι, ενώ η σταφυλή υπάρχει μόνο ως ανατομικός όρος. Πλήθος λαϊκές παραδόσεις, παροιμίες, αινίγματα και τραγούδια υμνούν το σταφύλι στη νεοελληνική παράδοση. Χαρακτηριστικά είναι τα αινίγματα:
-Από στραβόκομπο κλαδί, κρέμεται χρυσό φλουρί,
-Το κρέας του δροσίζει, το αίμα του ζαλίζει,
- Στο δρόμο που επήαινα, συνάντησα μια πέρδικα, τα φτερά της έφαα, και το κορμί της πέταξα,
και το γνωστό από τα παλιά σχολικά βιβλία ποίημα:
«Σέ μια ρώγα από σταφύλι
έπεσαν οχτώ σπουργίτες
και τρωγόπιναν οι φίλοι.
Τσίρι - τίρι, τσιριτρό, τσιριτρί, τσιριτρό!»
Τελευταία Ενημέρωση στις Τρίτη, 20 Σεπτέμβριος 2011 20:52
ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Δευτέρα, 19 Σεπτέμβριος 2011 04:05
Μαγγίνα Αικατερίνα
 Για περισσότερα πατήστε εδώ 
Τελευταία Ενημέρωση στις Δευτέρα, 19 Σεπτέμβριος 2011 04:08
Γραμματική
Σάββατο, 17 Σεπτέμβριος 2011 17:51
Μαγγίνα Αικατερίνα
Η χρήση του τελικού ?ν
Σύμφωνα με την νεοελληνική γραμματική, το τελικό ?ν διατηρείται στις εξής περιπτώσεις: στο αριθμητικό έναν, στα άρθρα τον, την, στην αντωνυμία την και στα άκλιτα δεν, μην και σαν, όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από φωνήεν, σύμφωνο στιγμιαίο ή δίφθογγο (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ, ξ, ψ).
π.χ. τον άνεμο, την ντουλάπα, στον ξενώνα, έναν ψαρά.
Θηλυκά ουσιαστικά σε ?εια και ?ια
Την κατάληξη -εία έχουν τα θηλυκά ουσιαστικά που παράγονται από τα ρήματα με κατάληξη -εύω, όπως για παράδειγμα, νηστεύω - νηστεία, ληστεύω - ληστεία κ.ά.
Προσοχή όμως γιατί υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, όπου ενώ τα θηλύκα ουσιαστκά έχουν την κατάληξη -εία, οι παρακάτω σύνθετες λέξεις που έχουν ως δεύτερο συνθετικό τους τέτοια θηλυκά γράφονται με ι:
δουλεύω- δουλεία, αλλά εθελοδουλία, κοιλιοδουλία.
καπηλεύομαι- καπηλεία, αλλά αρχαιοκαπηλία, πατριδοκαπηλία.
λατρεύω - λατρεία, αλλά αρχαιολατρία, φυσιολατρία, τυπολατρία.
πορεύομαι- πορεία, αλλά βραδυπορία, αεροπορία, πρωτοπορία.
Το ρήμα άγω και οι χρόνοι του
Το ρήμα άγω το συναντούμε συχνά ως δεύτερο συνθετικό σε ρήματα όπως εξάγω, εισάγω, παράγω, προάγω και πολλές άλλες προθέσεις. Τα ρήματα αυτά σχηματίζουν στιγμιαίους χρόνους τους με θέμα αγαγ-, και τους εξακολουθητικούς χρόνους με θέμα αγ-.
Θα χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα το ρήμα παράγω, για να δούμε πως σχηματίζονται οι χρόνοι του [τα στοιχεία είναι τυχαία]:
ενεστώτας - η Κρήτη παράγει πολύ καλό λάδι
παρατατικός - παρήγε περισσότερο λάδι από εσπεριδοειδή
αόριστος - το 1987 παρήγαγε 140.000 τόνους ελαιόλαδο
εξακολουθητικός μέλλοντας - Στόχος είναι να παράγει περισσότερους από 250.000 τόνους ετησίως
στιγμιαίος μέλλοντας - Τον επόμενο μήνα θα παραγάγει για πρώτη φορά και ελαιοσάπουνα
υπεσυντέλικος - Είχε παραγάγει αρκετό λάδι, πριν την πτώση των τιμών διεθνώς
παρακείμενος - Έχει παραγάγει και ζαφορά χωρίς επιτυχία όμως
Τελευταία Ενημέρωση στις Δευτέρα, 19 Σεπτέμβριος 2011 02:46
|
|
