6ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΓΑΡΩΝ

Σύμφωνα με την νεοελληνική γραμματική, το τελικό ?ν διατηρείται στις εξής περιπτώσεις: στο αριθμητικό έναν, στα άρθρα τον, την, στην αντωνυμία την και στα άκλιτα δεν, μην και σαν, όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από φωνήεν, σύμφωνο στιγμιαίο ή δίφθογγο (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ, ξ, ψ).

π.χ. τον άνεμο, την ντουλάπα, στον ξενώνα, έναν ψαρά.

Θηλυκά ουσιαστικά σε ?εια και ?ια

Την κατάληξη -εία έχουν τα θηλυκά  ουσιαστικά που παράγονται από τα ρήματα με κατάληξη -εύω, όπως για παράδειγμα, νηστεύω - νηστεία,   ληστεύω - ληστεία κ.ά.
Προσοχή όμως γιατί υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, όπου ενώ τα θηλύκα ουσιαστκά έχουν την κατάληξη -εία, οι παρακάτω σύνθετες λέξεις που έχουν ως δεύτερο συνθετικό τους τέτοια θηλυκά γράφονται με ι:
δουλεύω- δουλεία, αλλά εθελοδουλία, κοιλιοδουλία.
καπηλεύομαι- καπηλεία, αλλά αρχαιοκαπηλία, πατριδοκαπηλία.
λατρεύω - λατρεία, αλλά αρχαιολατρία, φυσιολατρία, τυπολατρία.
πορεύομαι- πορεία, αλλά βραδυπορία, αεροπορία, πρωτοπορία.

Το ρήμα άγω και οι χρόνοι του

Το ρήμα άγω το συναντούμε συχνά ως δεύτερο συνθετικό σε ρήματα όπως εξάγω, εισάγω, παράγω, προάγω και πολλές άλλες προθέσεις. Τα ρήματα αυτά σχηματίζουν  στιγμιαίους χρόνους τους με θέμα αγαγ-, και τους εξακολουθητικούς χρόνους με θέμα  αγ-.

Θα χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα το ρήμα παράγω, για να δούμε πως σχηματίζονται οι χρόνοι του [τα στοιχεία είναι τυχαία]:
ενεστώτας - η Κρήτη παράγει πολύ καλό λάδι
παρατατικός - παρήγε περισσότερο λάδι από εσπεριδοειδή
αόριστος - το 1987 παρήγαγε  140.000 τόνους ελαιόλαδο
εξακολουθητικός μέλλοντας - Στόχος είναι να παράγει περισσότερους από 250.000 τόνους ετησίως
στιγμιαίος μέλλοντας - Τον επόμενο μήνα θα παραγάγει για πρώτη φορά και ελαιοσάπουνα
υπεσυντέλικος - Είχε παραγάγει αρκετό λάδι, πριν την πτώση των τιμών διεθνώς
παρακείμενος - Έχει παραγάγει και ζαφορά χωρίς επιτυχία όμως